Chi phí cơ hội (Opportunity Cost) là lợi nhuận hoặc lợi ích mà bạn bỏ lỡ khi chọn một phương án thay vì phương án thay thế tốt nhất tiếp theo.
Chi phí cơ hội diễn ra thế nào?
Mọi lựa chọn trong cuộc sống đều liên quan đến chi phí cơ hội bởi vì nó đòi hỏi bạn phải chọn phương án này thay vì một phương án khác khác, nói dễ hiểu có thể coi đây là một sự đánh đổi.
Ví dụ: Thưởng Tết 2021 của bạn được 100 triệu VND, bạn dùng số tiền này để biếu bố mẹ thay vì trả nợ, chi phí cơ hội sẽ xuất hiện khi bạn ra quyết định.
Chi phí cơ hội liên quan trực tiếp đến nguyên tắc kinh tế “khan hiếm”. Chúng ta đã biết nguồn lực hạn chế buộc tất cả chúng ta (ví dụ, cá nhân, công ty, chính phủ) phải đưa ra lựa chọn về cách sử dụng các nguồn lực của mình để đạt được mục tiêu cụ thể nhất định và chấp nhận bỏ qua một hoặc nhiều các lựa chọn khác.
Tại sao chi phí cơ hội quan trọng?
Mặc dù hầu hết mọi người không thực sự đưa ra quyết định trong đời bằng việc xem xét chi phí cơ hội, nhưng các nhà kinh tế và các nhà phân tích tài chính cho rằng chi phí cơ hội đại diện cho chi phí thực tế mà chúng ta nên xem xét khi lựa chọn.
Ví dụ:
- Giả sử rằng tiền thưởng bạn nhận được là 100 triệu VNĐ.
- Bạn có thể nghĩ rằng nếu bạn chi tiêu nó cho một kỳ nghỉ thì kỳ nghỉ của bạn sẽ tốn 100 triệu VNĐ.
- Nhưng giả sử rằng thay vào đó, bạn có thể sử dụng nó để trả khoản nợ 100 triệu VNĐ với lãi suất 15%/ năm.
Chi phí cơ hội rất quan trọng vì chúng có thể giúp bạn lập kế hoạch được – mất cho các quyết định của mình.
Chi phí cơ hội xác định như thế nào?
Các công ty thường sử dụng chi phí cơ hội để quyết định sử dụng tiền, tài sản và nguồn lực một cách tốt:
- Đầu tư phát triển một sản phẩm mới
- Đầu tư vào công nghệ mới để thúc đẩy sản xuất
- Đầu tư thay thế thiết bị cũ
- Sử dụng tiền mặt để chi cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu
Tuy nhiên mọi người cũng có thể xem xét chi phí cơ hội và không phải lúc nào cũng phải là một phép tính khó. Các chuyên gia khuyên bạn nên nghĩ về chi phí cơ hội từ cả góc độ ngắn hạn và dài hạn. Khi đưa ra quyết định, hãy tự hỏi:
- Điều này quan trọng với tôi như thế nào?
- Có cách nào tốt hơn tôi có thể sử dụng nguồn lực này không?
- Tôi sẽ bỏ lỡ điều gì trong tương lai dựa trên quyết định của tôi ngày hôm nay?
Nếu không xem xét chi phí cơ hội, một lựa chọn tốt hơn có thể không được chú ý.
Key takeaways
- Chi phí cơ hội là lợi nhuận hoặc lợi ích mà bạn mất đi khi chọn một phương án thay vì một phương án khác.
- Việc thêm chi phí cơ hội vào tổng chi phí bạn đang xem xét có thể cung cấp cho bạn bức tranh đầy đủ hơn về tổng chi phí thực sự của nó và ra quyết định tốt hơn.
- Các công ty thường xuyên sử dụng chi phí cơ hội để quyết định cách sử dụng tiền của họ, chẳng hạn như đầu tư vào sản phẩm mới thay vì nâng cấp thiết bị cũ.
- Bạn có thể sử dụng chi phí cơ hội để xem xét toàn bộ chi phí cho các quyết định của mình cho dù bạn đang quyết định cách tiêu tiền hay cách tiêu thời gian.
- Chi phí cơ hội không phải lúc nào cũng liên quan đến tiền, những tính toán được sử dụng tốt nhất khi so sánh việc sử dụng cho cùng một nguồn lực.
———————————————